Konieczność niemal 5-krotnego podwyższenia łącznej mocy infrastruktury ładowania w Polsce już za niecałe 3 lata, obowiązek rozbudowy ultraszybkich ładowarek dla elektrycznych samochodów ciężarowych wzdłuż sieci TEN-T, czy też wymóg wyposażania stacji w terminale płatnicze – to tylko niektóre założenia unijnego Rozporządzenia o Infrastrukturze Paliw Alternatywnych (AFIR), które zaczną obowiązywać od kwietnia przyszłego roku.
AFIR, czyli unijne rozporządzenie ws. rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych, zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Oznacza to, że nowe przepisy wejdą w życie już 13 kwietnia 2024 roku, a Polska ma coraz mniej czasu na wdrożenie zmian, które przyspieszą rozwój sieci stacji ładowania.
AFIR (Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure – AFIR), zastępuje Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych. Przepisy AFIR zaczną obowiązywać 6 miesięcy od upływu 20. dnia po opublikowaniu nowego aktu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej tj. 13 kwietnia 2024 r. W odróżnieniu do wspomnianej dyrektywy, AFIR będzie obowiązywał bezpośrednio w każdym państwie członkowskim – również w Polsce – bez potrzeby implementacji.
Więcej mocnych stacji ładowania
Rozporządzenie nakłada na każde państwo członkowskie bardzo duże wymagania w zakresie rozbudowy infrastruktury, z których kluczowym jest obowiązek wzrostu łącznej mocy ogólnodostępnych stacji ładowania na każdy zarejestrowany samochód całkowicie elektryczny (do co najmniej 1,3 kW) oraz każdą zarejestrowaną hybrydę typu plug-in (do co najmniej 0,8 kW).
– Biorąc pod uwagę prognozowany, bardzo dynamiczny rozwój rynku elektromobilności w Polsce oznacza to, że już za niecałe 3 lata moc infrastruktury ładowania w Polsce będzie musiała wzrosnąć niemal 5-krotnie względem 2022 r. To olbrzymie wyzwania dla wszystkich interesariuszy sektora elektromobilności, z administracją rządową na czele – komentuje Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA.
To nie jedyne wymagania przewidziane w AFIR. Państwa członkowskie będą miały obowiązek rozbudowy infrastruktury ładowania wzdłuż sieci dróg TEN-T. W sieci bazowej TEN-T do 2025 r. co 60 km na każdym kierunku podróży mają być rozmieszczone przeznaczone dla samochodów osobowych i dostawczych ogólnodostępne strefy ładowania o mocy co najmniej 400 kW. Do 2027 r. moc takich stref będzie musiała wzrosnąć do co najmniej 600 kW. Podobne wymogi dotyczą sieci kompleksowej TEN-T (z terminami granicznymi ustalonymi na lata 2027, 2030 oraz 2035).
Ładowarki z czytnikami kart płatniczych
Zmiany nastąpią również w przypadku płatności za usługi ładowania. Zgodnie z zapisami AFIR, po 6 miesiącach od wejścia w życie rozporządzenia wszystkie ogólnodostępne punkty ładowania, które prowadzą operatorzy punktów ładowania, mają umożliwiać użytkownikom końcowym ładowanie pojazdów elektrycznych na zasadzie ad hoc. W praktyce oznacza to, że każda ładowarka może zostać wyposażona w czytnik kart płatniczych.
– Upowszechnienie dostępu do stacji ładowania samochodów elektrycznych nierozerwalnie łączy się z koniecznością zapewnienia konsumentom wyboru, zarówno tego, w jaki sposób naładują swój pojazd, jak i tego, jak za to zapłacą. W Visa pracujemy nad tym, by przekonać decydentów do wprowadzenia wymogu stosowania na stacjach ładowania czytników kart zbliżeniowych i innych metod płatności (np. poprzez aplikacje lub wykorzystanie QR kodów). Dzięki temu konsumenci będą mogli łatwiej i wygodniej opłacić ładowanie, mając większą swobodę w wyborze preferowanej metody transakcji – podkreśla Katarzyna Zubrzycka, dyrektorka działu detalistów i agentów rozliczeniowych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, Visa.
Ostatni dzwonek
Rozbudowa infrastruktury ładowania na skalę przewidzianą w rozporządzeniu AFIR nie będzie w Polsce możliwa bez wprowadzenia szeregu zmian, usuwających najważniejsze bariery systemowe takie jak np. przewlekłe procedury przyłączeniowe stacji DC do sieci elektroenergetycznej. Wychodząc naprzeciw wyzwaniom e-mobilności, PSPA wraz z kluczowymi partnerami branżowymi (w tym wiodącymi operatorami) opracowało w ramach projektu „Biała Księga Nowej Mobilności” szereg postulatów legislacyjnych. Propozycje obejmują m.in. istotne skrócenie czasu realizacji budowy przyłączy ogólnodostępnych stacji ładowania do sieci OSD, które nie powinien przekraczać 12 miesięcy, bez względu na poziom napięcia. – Proponujemy również wdrożenie mechanizmów ułatwiających i stymulujących OSD do inwestycji w rozbudowę sieci dystrybucyjnych celem przygotowania jej do przyłączania infrastruktury ładowania na skale masową. Konieczne jest również m.in. określenie precyzyjnie zdefiniowanych standardów budowy przyłączy przez OSD oraz uporządkowania struktury własnościowej infrastruktury energetycznej znajdującej się w Miejscach Obsługi Podróżnych – mówi Aleksander Rajch, dyrektor ds. relacji zewnętrznych PSPA.
Źródło: PSPA/IBRM Samar